Βασικός άξονας αυτής της θεματικής ενότητας είναι η ανάδειξη των παραμέτρων που μπορούν να οδηγήσουν σε μια ουσιαστική έρευνα μεθοδολογικών ζητημάτων της ελληνικής εκκλησιαστικής μουσικής, κυρίως δε η σοβαρή μουσική κατάρτιση, η συστηματική ακαδημαϊκή μελέτη των γραπτών πηγών και η ανακάλυψη νέων, καθώς και η συνειδητοποίηση του όρου «παράδοση». Οι εκατέρωθεν απόψεις συμπυκνώνονται στα ακόλουθα δύο παραθέματα:
«Ο σεβασμός στη γραπτή παράδοση και η ερμηνεία της από την προφορική είναι η βασική προϋπόθεση εργασίας και προσφοράς όλων εκείνων που υπηρετούν την ισχύουσα μέθοδο της εκκλησιαστικής μας μουσικής.»
Αγγελόπουλος, Λυκούργος.«Simon Karas and Byzantine Music in Greece in the 20th century.» Εισήγηση στο Συμπόσιο για τη Βυζαντινή Μουσική, Ρουμανία: Δεκέμβριος 2002. (Για την ελληνική μετάφραση βλ. τον σύνδεσμο http://analogion.com/AngelopoulosOnKaras.html)
«..Δεν υπάρχει ευρωπαϊκή αρμονία, υπάρχει μόνο αρμονία, και αυτό που ζητούμε δεν λέγεται εξευρωπαϊσμός της βυζαντινής μουσικής, λέγεται ίσα ίσα οργανική εξέλιξη. Υποστηρίζουμε πως δεν υπάρχουνε στον κόσμο δυο λογιών μουσικές, μουσικές προορισμένες να μείνουν μονόφωνες και μουσικές που δέχονται να πλουτιστούνε με την αρμονία. Μπορεί βέβαια να υπάρχουν καλές και κακές εναρμονίσεις. Πρέπει να φροντίσουμε οι κακές να διορθωθούν, όπως θα φροντίσετε εσείς να διορθώσετε την τόσο συχνά αξιoθρήνητη εκτέλεση της μονόφωνης...
»Το στήριγμα της αντιδραστικής ιδεολογίας είναι η έννοια της κληρονομιάς, της παράδοσης. Ας ιδούμε ποια είναι η παράδοση. Έχουμε άσματα που είναι προφανώς επηρεασμένα από τούρκικους αμανέδες. Έχω εμπρός μου μια έκδοση βυζαντινής μουσικής, όπου βλέπω στις επιγραφές των ασμάτων ονόματα τούρκικων ήχων: Πουσελίκ, Χιτζάζ, Ταχίρ, Σεπά, Χουσεϊνί, Μαχούρ και ούτω καθεξής. Αφού θέλετε απείραχτη την παράδοση... θα μας υποχρεώσετε να μας πείτε αν ανήκουν κι αυτά στην παράδοση. Έναν καιρό είχαμε και τα νενανώ, ανανές, νέανες, νεχέανες... τα «απηχήματα» των ήχων, είχαμε τα τεριρέμ, ριρέμ, που σώζονται ακόμη στα μουσικά βιβλία, είχαμε τη χειρονομία των ψαλτών, στην Τουρκία ως προχτές ακόμη το φέσι των ψαλτών με τη φούντα απλωμένη γύρω γύρω για να κρύβει το κόκκινο χρώμα. Όλα αυτά στην εποχή τους ήτανε παράδοση, αλλά ο κοινός νους και η στοιχειώδης καλαισθησία έκαμαν ώστε ανεπαισθήτως και σιωπηλώς να καταργηθούν και να λησμονηθούν. Έτσι αντιμετωπίζουν οι λαοί την παράδοση...
»Αν κάμετε κάτι ωραίο, να είστε βέβαιοι πως θα είναι αρμονία, γιατί όλοι οι συνδυασμοί που φέρνουν σε κάτι ωραίο στη μουσική περιέχονται μέσα στη γενικότατη έννοια αρμονία... Εν τω μεταξύ όμως η δικαιοσύνη απαιτεί να είναι το στάδιο ελεύθερο και σε εκείνους που φρονούν διαφορετικά, γιατί -Ποιος ξέρει; Όλα γίνονται σε αυτόν τον κόσμο- μπορεί καμιά μέρα «παρά πάσαν προσδοκίαν» να αποδειχτεί πως οι οπαδοί της εναρμόνισης είχαν δίκιο, και επομένως θα ήτανε ζημία αν εκ των προτέρων τους εμποδίζαμε να δουλέψουν για να παρουσιάσουν το έργο τους...»
Γιαννίδης, Ελισαίος. Η βυζαντινή μουσική και η εναρμόνισή της. Γκοβόστης: Αθήνα, ανατύπωση (χωρίς έτος) [=Δελτίον του Εκπαιδευτικού Ομίλου 19 (1921)]. 62-63.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου